Chảy Máu Cam Là Gì? Cách Xử Lý Trẻ Khi Bị Chảy Máu Cam
Chảy máu cam là hiện tượng không hiếm gặp ở trẻ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ba mẹ lo lắng, rối bời, không biết xử lý tình huống đó ra sao. Hãy cùng tham khảo bài viết sau để biết cách xử lý kịp thời, chính xác nhé.
Dưới đây là nguyên nhân và cách xử lý tình trạng chảy máu cam ở trẻ, ba mẹ nên nằm lòng nhé.
1. Chảy máu cam là gì?
Chảy máu cam (hay còn gọi là chảy máu mũi) là hiện tượng các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ, gây chảy máu. Máu cam chỉ chảy trong một khoảng thời gian ngắn, sau đó tự động ngừng chảy.
Chảy máu cam rất hay gặp ở trẻ trong độ tuổi từ 3 – 10 tuổi. Các bé có thể bị chảy máu cam nhiều lần trong tuần, khiến bố mẹ vô cùng lo lắng, thậm chí là hoảng sợ.
Chảy máu cam là hiện tượng các mạch máu nhỏ ở mũi bị vỡ, gây chảy máu
2. Phân loại chảy máu mũi
Chảy máu mũi được chia làm 2 loại: chảy máu mũi trước và chảy máu mũi sau.
Chảy máu mũi trước
Chảy máu mũi trước chiếm khoảng 90% trường hợp, xuất phát từ phía trước mũi. Vị trí hay bị chảy máu nhất là đám rối Kiesselbach ở phần dưới của vách ngăn mũi. Khu vực này chiếm nhiều mạch máu nhỏ dễ vỡ khi xì mũi hoặc khi có chấn thương cục bộ (dây mũi, ngoáy mũi).
Chảy máu mũi trước thường chảy máu một bên. Máu mũi chủ yếu chảy ra phía trước, lượng máu không nhiều nhưng dai dẳng. Chúng thường ngừng chảy máu khi áp dụng các biện pháp sơ cứu.
Chảy máu mũi sau
Chảy máu mũi sau chiếm khoảng 10% trường hợp. Chúng thường liên quan tới các mạch máu ở cao và sâu hơn của mũi. Tuy không phổ biến nhưng chảy máu mũi sau nguy hiểm và khó kiểm soát hơn chảy máu mũi trước nên thường phải được chăm sóc y tế.
Chảy máu mũi sau thường chảy cả 2 bên mũi. Máu chảy ra phía sau và chủ yếu đi xuống họng. Máu chảy nhiều có thể gây nguy kịch, cần kiểm soát bằng cách nhét bấc mũi hoặc thắt mạch máu.
3. Nguyên nhân khiến trẻ bị chảy máu cam
Chảy máu cam ở trẻ có thể do nguyên nhân vật lý (nguyên nhân tại chỗ) hoặc nguyên nhân bệnh lý (liên quan đến vùng tai – mũi – họng), ba mẹ cần xác định nguyên nhân chính xác để có cách xử trí khi trẻ bị chảy máu cam.
- Thời tiết hanh khô, sử dụng điều hòa, máy lạnh, máy sưởi trong thời gian dài khiến mạch máu trong mũi bị vỡ, gây chảy máu.
- Trẻ ngoáy mũi quá sâu và mạnh, làm tổn thương các mạch máu trong mũi.
- Trẻ gãi, cào hoặc vô tình nhét dị vật vào sâu trong mũi.
- Trẻ bị va chạm mạnh vào mũi trong lúc chơi, chạy nhảy,…
- Trẻ hắt hơi và xì mũi quá mạnh.
- Vách ngăn mũi bị vẹo.
- Trẻ bị dị ứng, nhiễm trùng ở mũi họng và xoang.
- Do tác dụng phụ của một số loại thuốc như: thuốc xịt mũi, thuốc chống viêm.
- Các khối u (lành tính và ác tính) ở vùng tai – mũi – họng. Tuy nhiên, nguyên nhân này hiếm gặp hơn.
- Gãy xương mũi, vỡ nền sọ do chấn thương cũng có thể gây chảy máu mũi ở trẻ. Ba mẹ tuyệt đối không được chủ quan trong trường hợp này.
- Trẻ mắc phải một số bệnh lý liên quan đến huyết học như: rối loạn đông máu, xuất huyết giảm tiểu cầu, các bệnh về máu gây giảm tiểu cầu (lơ xê mi cấp, suy tủy xương,…).
Chảy máu cam ở trẻ có thể do nguyên nhân vật lý hoặc nguyên nhân bệnh lý
4. Cách sơ cứu chảy máu cam ở trẻ
Nếu biết chăm sóc đúng cách, phần lớn các trường hợp chảy máu mũi trước ở trẻ sẽ tự ngưng. Sau khi trẻ bình tĩnh, ba mẹ nên thực hiện các bước sau:
- Yêu cầu trẻ xì mũi nhẹ nhàng để loại bỏ các cục máu đông hình thành bên trong mũi. Điều này, khiến máu chảy nhiều hơn trong chốc lát tuy nhiên sau đó mọi việc sẽ ổn lại. Với trẻ nhỏ chưa biết xì mũi thì bỏ qua giai đoạn này.
- Đặt trẻ ngồi thẳng, đầu và cổ hơi ngả về phía trước. Tư thế này giúp máu không chảy xuống họng, tránh gây nôn và tiêu chảy. Lưu ý: Không được đặt trẻ nằm hay ngả đầu ra sau hoặc kẹp giữa 2 đầu gối.
- Dùng ngón trỏ và ngón cái của bạn bóp chặt 2 bên cánh mũi của trẻ. Không bóp phần xương sống mũi vì làm như vậy không thể giúp trẻ cầm máu được. Mặt khác, cũng không nên ấn một bên cánh mũi, kể cả chảy máu ở một phía.
- Bóp chặt cánh mũi trong 10 phút, dùng đồng hồ để xem giờ cho chính xác. Trong khi chờ đợi, bạn có thể cho trẻ đọc sách hoặc xem tivi, đừng thả tay thường xuyên để kiểm tra xem máu ngừng chảy chưa. Máu cần phải có thời gian để tạo thành cục máu đông. Thả tay quá sớm hoặc quá thường xuyên sẽ khiến máu chảy kéo dài.
- Nếu muốn, bạn có thể chườm lạnh hoặc đắp khăn mát lên vùng gốc mũi và má của trẻ hoặc cho trẻ ngậm 1 viên đá. Điều này giúp các mạch máu ở mũi cơ lại, làm chậm quá trình chảy máu.
- Hướng dẫn trẻ nhổ máu tích tụ trong miệng vì nuốt phải máu cam có thể gây ra cảm giác buồn nôn, nôn.
- Cho trẻ uống chút nước mát để giảm bớt căng thẳng và tẩy bớt mùi máu trong miệng.
- Sau 10 phút, thả tay xem máu đã ngừng chảy chưa.
5. Khi nào đưa trẻ bị chảy máu cam đến gặp bác sĩ?
Các bạn cần đưa trẻ đến các bác sĩ tai – mũi – họng để được khám và xử lý kịp thời trong các trường hợp sau:
- Trẻ bị chảy máu cam và không cầm được máu khi áp dụng các biện pháp sơ cứu trong vòng 20 phút.
- Chảy máu cam tái đi tái lại nhiều lần.
- Máu chảy nhanh hoặc mất nhiều máu (khoảng 1 cốc).
- Chảy máu do chấn thương. Ví dụ như bị ngã hoặc bị đấm vào mặt.
- Người cảm thấy yếu ớt, chóng mặt.
- Máu chảy xuống sau họng chứ không phải chảy ra phía trước mũi kể cả khi trẻ đã ngồi ngả đầu về phía trước. Trường hợp này cần phải có sự trợ giúp của bác sĩ ngay.
- Chảy máu mũi khi dùng một loại thuốc mới.
- Chảy máu mũi đi kèm vết các vết tím bầm dập trên khắp cơ thể hoặc đi kèm chảy máu ở các khu vực khác như: xuất hiện máu trong phân hoặc nước tiểu.
- Trẻ đang dùng thuốc chống đông máu.
- Trẻ bị mắc các bệnh làm ảnh hưởng tới đông máu như: bệnh thận, bệnh gan, bệnh hemophilia,…
- Trẻ mới trải qua hóa trị liệu.
Nếu trẻ bị chảy máu cam tái đi tái lại nhiều lần thì cần phải đưa đến gặp bác sĩ
6. Biện pháp phòng ngừa chảy máu mũi trở lại
- Trẻ cần được nghỉ ngơi ít nhất trong vòng 2 giờ. Trong khoảng thời gian này, trẻ chỉ nên hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, xem tivi, vẽ tranh.
- Không cho trẻ uống đồ nóng, thức ăn nóng hay tắm nước nóng trong vòng ít nhất 24 giờ sau khi chảy máu cam.
- Động viên trẻ không ngoáy mũi hay xì mũi trong vòng 24 giờ.
- Trong vòng 1 tuần, trẻ cần tránh xa các hoạt động mạnh hoặc các môn thể dục như: chạy bộ, nâng nhấc vật nặng.
- Nếu trẻ bị táo bón nên cho trẻ uống nhiều nước, tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn. Nếu cần thì yêu cầu bác sĩ cho uống thuốc làm mềm phân để tránh trường hợp trẻ phải rặn khi đi đại tiện.
- Có thể làm ẩm niêm mạc mũi bằng kem làm ẩm hoặc nước muối sinh lý.
- Trường hợp chảy máu mũi trở lại:
- Yêu cầu trẻ xì mũi để tống hết các khối máu đông ra ngoài.
- Dùng thuốc co mạch tại chỗ (Afrin hoặc Rhinex) để nhỏ vào lỗ mũi bị chảy máu.
- Thực hiện các bước sơ cứu nêu trên và nên bóp 2 bên cánh mũi trong vòng 10 phút để máu ngừng chảy.
Trên đây là nguyên nhân và cách xử lý tình trạng chảy máu cam ở trẻ. Hy vọng chúng sẽ giúp ích cho bố mẹ, giúp bạn chăm sóc và xử lý đúng cách.
--------------------------------------------------------------
Mẹ Khỏe Con Thông Minh: Shop Mẹ và Bé Hàng Đầu Việt Nam
Website: https://mekhoeconthongminh.com/
Số điện thoại: 0942.666.800
Email: cskh@mekhoeconthongminh.com
Địa chỉ: Tầng 3, Tòa nhà 24T3 Thanh Xuân Complex, Số 6 Lê Văn Thiêm, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
