Bệnh Đậu Mùa Khỉ Là Gì? Làm Sao Để Phát Hiện Ra Bệnh Đậu Mùa Khỉ?
Gần đây, dịch bệnh đậu mùa khỉ đang bùng nổ, lây lan một cách chóng mặt trên thị trường. Sau những nghiên cứu thì đã biết được nguyên nhân lây lan của bệnh đậu mùa khỉ cũng như cách để phát hiện bệnh rõ ràng nhất.
Đậu mùa khỉ là loại bệnh dịch truyền nhiễm do virus đậu mùa khỉ gây nên. Dịch bệnh ngày càng lây lan nhanh và cũng đã có những nguy cơ cảnh báo tránh việc lan rộng ra thế giới. Dưới đây sẽ là những thông tin về loại bệnh này.
Bệnh đậu mùa khỉ là gì?
Bệnh đậu mùa khỉ là một căn bệnh truyền nhiễm lây từ động vật do virus đậu mùa khỉ thuộc giống Orthopoxvirus, họ Poxviridae gây ra. Loại bệnh này có nguồn gốc từ châu Phi, do con người ngày càng có xu hướng xâm phạm sâu vào đời sống của động vật hoang dã mang biến chủng đậu mùa khỉ.
Bệnh đậu mùa khỉ là căn bệnh virus truyền nhiễm
Đậu mùa khỉ có 2 biến thể virus ở Tây Phi và Trung Phi. Tên bệnh đậu mùa khỉ bắt nguồn từ việc phát hiện ban đầu về virus trên khỉ trong phòng thí nghiệm Đan Mạch vào năm 1958.
Theo ghi nhận từ Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), tính cho đến ngày 22/5/2022 đã có đến 92 ca bệnh đậu mùa khỉ và 28 ca có dấu hiệu nhiễm ở 12 quốc gia trên thế giới. Ngoài ra, WHO cũng dự báo rằng sẽ còn xuất hiện nhiều ca bệnh hơn khi phạm vi ngày càng mở rộng.
Dấu hiệu bệnh đậu mùa khỉ thường gặp
Thời gian ủ bệnh của đậu mùa khỉ bắt đầu từ 6-13 ngày hoặc rơi vào khoảng 5-21 ngày kể từ khi nghi mắc bệnh:
- Giai đoạn đầu từ 1-5 ngày: đau đầu, sốt, đau cơ, đau lưng và sưng hạch.
- Giai đoạn 2 từ 1-3 ngày sau khi cơn sốt suy giảm, phát ban bắt đầu xuất hiện. Nốt ban có thể kéo dài theo trình tự từ 2-4 ngày.
Có những bệnh nhân xuất hiện những biểu hiện lâm sàng không quá điển hình khi mắc phải dịch bệnh đậu mùa khỉ. Bởi vì xét theo góc độ y khoa, những dấu hiệu đậu mùa khỉ không khác gì những triệu chứng bệnh lý bình thường khác. Tuy nhiên, phát ban vẫn được coi là một trong những triệu chứng điển hình nhất của bệnh.
Dịch bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào?
Đậu mùa khỉ có nguồn gốc từ virus phổ biến rộng rãi ở châu Phi trên những động vật có vú nhỏ như chuột, khỉ gây ra. Triệu chứng ban đầu thường sốt và mệt mỏi. Tiếp đó, virus sẽ phát tác và lan ra các vùng đặc trưng như mặt, chân, cẳng tay.
Bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nước bọt
- Lây truyền trực tiếp từ người sang người: Việc lây lan trực tiếp giữa người với người khi 2 người tiếp xúc trong một thời gian khá lâu. Virus đậu mùa khỉ có thể lây qua những giọt bắn nhỏ khi người đối diện hắt hơi, ho hoặc nói chuyện.
- Lây truyền qua những vật dụng ô nhiễm: Nếu bạn tiếp xúc cùng quần áo hay chăn gối bị ô nhiễm, cũng sẽ sinh ra mầm bệnh.
- Lây nhiễm từ động vật sang người: Được thể hiện qua việc tiếp xúc qua dịch của cơ thể từ giọt bắn ở đường hô hấp.
Đậu mùa khỉ có nguy hiểm không?
Bệnh đậu mùa khỉ cùng họ với bệnh đậu mùa. Tuy nhiên, xét về mức độ thì đậu mùa khỉ nhẹ hơn với 2 chủng phổ biến là Congo và chủng tập trung chủ yếu ở Tây Phi.
Đa phần, người bệnh mắc phải đậu mùa khỏi thường có thể sẽ khỏi bệnh từ 2-4 tuần. Virus của dịch bệnh mùa khỉ không lây lan nhanh bằng dịch Covid 19, nên virus này cũng dễ kiểm soát và đánh giá được nguồn lây bệnh.
Trẻ em có hệ miễn dịch kém khi có những dấu hiệu đậu mùa khỉ có thể gặp phải trường hợp nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, bệnh đậu mùa khỉ ít gây tử xong vì chỉ phát hiện được 10% số người nhiễm bệnh tại Trung Phi tử vong và chưa có trường hợp bên ngoài Châu Phi.
Biện pháp phòng tránh bệnh đậu mùa khỉ
Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh bệnh đậu mùa khỉ mà Bộ Y Tế khuyến cáo thực hiện:
Phòng tránh bệnh đậu mùa khỉ bằng cách rửa tay sạch sẽ
- Khi ho hoặc hắt hơi, bạn nên lấy tay che mũi và miệng hoặc dùng khăn tay để giúp giảm đi dịch tiết phát tán từ đường hô hấp.
- Người có dấu hiệu về phát ban cấp tính nhưng không rõ nguyên nhân hay nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ cần đến cơ sở y tế thăm khám để được theo dõi, khám chữa kịp thời.
- Nên tránh tiếp xúc với những người bệnh đang mắc phải dịch đậu mùa khỉ cũng như những đồ dùng mà người mắc bệnh đang dùng.
- Đảm bảo về chế độ dinh dưỡng, ăn chín uống sôi, tăng cường thể dục thể thao, lối sống lành mạnh.
- Nếu bạn có đến những nơi đang có dịch như Trung hoặc Tây Phi thì cần tránh tiếp xúc với những loài động vật có vú như thú có túi, động vật gặm nhấm, linh trưởng có chứa mầm mống virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở lại Việt Nam, bạn cần chủ động đi khai báo y tế tại cơ sở địa phương gần nhất.
Bệnh đậu mùa khỉ chữa như thế nào?
Cách giảm thiểu tình hình của dịch bệnh đậu mùa khỉ đang được áp dụng chủ yếu là dùng biện pháp cách ly và vệ sinh nơi ở sạch sẽ. Hạn chế chạm hoặc tác động mạnh vào vùng phát ban để tránh bị nhiễm trùng. Nên để chúng tự khô và xẹp xuống, hãy băng lại bằng gạc ẩm để bảo vệ làn da bị tổn thương.
Nếu bị phát ban hay nổi mụn ở vùng mắt, miệng thì bạn có thể súc miệng và nhỏ mắt. Nhưng cần lưu ý không sử dụng sản phẩm có chứa cortisone.
Bệnh đậu mùa khỉ nên ăn và không nên ăn những thực phẩm nào?
Những thực phẩm nên ăn
Khi bị bệnh đậu mùa khỉ, người bệnh bên sử dụng những thực phẩm ít đạm. lành tính, thức ăn dưới dạng lỏng và dễ tiêu hóa. Có thể cho bệnh nhân ăn cháo đậu xanh, các loại rau như rau ngót, mướp đắng, cải thảo, rau sam,…
Những thực phẩm giày protein nên ăn
Mắc bệnh đậu mùa khỉ cần ăn thực phẩm có chứa nhiều protein vì protein là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất giúp tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Protein chính là thành phần thiết yếu cấu trúc, hình thành, duy trì và táo tạo cơ thể nên cơ thể cần bổ sung protein qua chế độ ăn hàng ngày.
Bổ sung protein cũng giúp chữa lành các tổn thương tế bào do các bệnh gây ra. Do đó, những người đang phục hồi sau mắc bệnh đậu mùa khỉ cần tăng tường các loại thực phẩm như hạt và quả hạch, đậu lăng, các sản phẩm từ sữa, thịt gà, trứng và cá,…
Chất lỏng đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung các khoáng chất, vitamin trong cơ thể và thải độc tố ra ngoài. Khi mắc đậu mùa khỉ, cần bổ sung nhiều nước hơn trong chế độ ăn uống như nước dừa, nước cam tươi, nước lọc,…
Ăn các loại trái cây và rau có màu sắc khác nhau được rửa kỹ để cung cấp các chất dinh dưỡng thực vật như quả mọng, dưa chuột, rau bina, bông cải xanh, đào.
Tăng cường ăn các thực phẩm giàu protein như đậu nành, pho mát, sữa chua, rau mầm.
Những thực phẩm không nên ăn
Người mắc bệnh đậu mùa khỉ cần hạn chế những loại gia vị cay nóng như tỏi, ớt, hạt tiêu, gừng, cà ri, mù tạt... Các loại thịt như thịt dê, thịt chó và các loại gia cầm hải sản như tôm, sò, ngao, ốc.
Một số loại quả như vải, nhãn, mận, mít, xoài cũng là những loại quả mà người mắc bệnh thủy đậu cần tránh. Đặc biệt, người mắc bệnh thủy đậu phải kiêng với nhục quế vì vị thuốc này có tính đại nhiệt, thuần dương. Với tác dụng ổn nhiệt trợ hỏa nên rất nguy hiểm cho bệnh nhân mắc bệnh thủy đậu.
Tránh thức ăn mặn như khoai tây chiên, thức ăn đóng gói ăn liền, súp chế biến sẵn.
Việc xuất hiện bệnh đậu mùa khỉ ban đầu có thể sẽ gây tổn thương trên da của người bệnh. Tuy nhiên, nếu phát hiện kịp thời sẽ có những biện pháp phòng tránh hiệu quả. Hãy luôn giữ cho mẹ và bé có một sức khỏe tốt để phòng tránh dịch bệnh đậu mùa khỉ.
----------------------------------------------------------------
Mẹ Khỏe Con Thông Minh: Shop Mẹ và Bé Hàng Đầu Việt Nam
Website: https://mekhoeconthongminh.com/
Số điện thoại: 0942.666.800
Email: cskh@mekhoeconthongminh.com
Địa chỉ: Tầng 3, Tòa nhà 24T3 Thanh Xuân Complex, Số 6 Lê Văn Thiêm, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội